Nieuwsbrief Stam
In onze nieuwsbrief delen we mooie verhalen uit de praktijk en schrijven we over onze dienstverlening en de laatste ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.
Meer evenwicht door mindfulness
Gedachtenstromen reguleren
Het leven is op alle levensgebieden intensief, prikkelrijk en gevoelig voor balansverstoringen geworden. Zeker voor mensen met autisme, voor hen is de impact van veranderingen veel groter met verstoring en langdurig vastlopen als risico. Wil je dat voorkomen, dan is het zaak balans te vinden en te houden.
Tijdens de NVA-Autismeweek 2024 – van 30 maart tot en met 6 april 2024– vraagt de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) daarom volop aandacht voor ‘De kunst van het evenwicht’ en start het een lobby voor het recht op levensloopbegeleiding, omdat ze ervan overtuigd is dat deze vorm van begeleiding mensen met autisme helpt om het broodnodige evenwicht te bewaren.
Geprikkeld door deze oproep zijn we onze coaching en begeleiding van mensen met autisme in de werksituatie gaan spiegelen aan levensloopbegeleiding, met als bovenliggende vraag: “Wat kunnen we nog meer doen, dat bijdraagt aan hun stabiliteit?”
Dat bracht ons bij mindfulness. Mindfulness kan helpend zijn in de prikkelregulatie van mensen met autisme. Te meer omdat het een techniek is die weinig tot geen beroep doet op communicatie en inzicht in de eigen gedachten en gevoelens. Dr. Annelies Spek deed er onderzoek naar en onderkende mogelijkheden tot stressvermindering door mindfulness. Ze ontwikkelde een nieuwe therapievorm die bewezen effectief is, en schreef er in 2010 een boek over: “Mindfulness bij volwassenen met autisme”. Het boek is in een toegankelijke stijl geschreven en voorzien van mooie illustraties. Daarmee is het zeer geschikt voor hulpverleners, maar ook voor mensen met autisme zelf. Het helpt hen om minder snel overbelast te raken, gedachten los te laten en beter lichamelijke grenzen aan te voelen.
Randvoorwaardelijk geldt wel, net als bij veel andere therapieën, dat die wordt uitgevoerd door iemand die voldoende geschoold en ervaren is. De valkuil daarbij is te denken dat het vooral om scholing op mindfulness gaat, terwijl ruime ervaring met autisme van groter belang is om voldoende te kunnen aansluiten bij de manier van informatieverwerking van mensen met autisme. De specialistische kennis van onze autismecoaches, aangevuld met ervaren mindfulness-therapeuten zou daarvoor een prima basis kunnen zijn.
Dat bracht ons in gesprek met Jan Naber en Gerda Eppinga. Beide zijn ervaren mindfulnesstrainers en runnen inmiddels alweer zeven jaar een eigen praktijk Mindful Friesland in Heerenveen. Gerda is daarnaast ook nog yogadocent, wat qua bewegingstechnieken een mooie combinatie kan zijn met mindfulness. Op onze vraag wat mindfulness met mensen doet, zijn ze zeer uitgesproken: “We zitten in z’n algemeenheid te veel in ons hoofd, en te weinig in ons lijf. Mindfulness helpt je de balans te vinden tussen de ‘doe-modus’ en de ‘zijns-modus’. Het leert je gedachtenstromen te reguleren en daarmee de rust in je hoofd- en de regie op je leven terug te krijgen.” Mindfulness is in de optiek van Gerda geen therapie, maar een bewustwording van het eigen lichaam: “Ontdekken wat werkt en liefdevol met jezelf omgaan.”
Jan en Gerda
In hun aanpak starten Jan en Gerda altijd met een intake waarin naast een kennismaking met de kandidaat de verwachtingen aanbod komen, maar ook de vraag of een start met mindfulness qua timing past in het levensmoment. Hun mindfulnesstraining wordt in groepsverband of individueel aangeboden en bestaat uit acht sessies van twee en een half uur. “Tijdens een groepssessie neem je een soort van sociaal verlof, je zit er voor jezelf”, aldus Jan. Elke sessie eindigt met huiswerk. De reeks wordt afgesloten met een stiltedag waarin je jezelf aan de hand van oefeningen onderdompelt in stilte. Cursisten geven terug dit een erg fijne ervaring te vinden.
Op de vraag hoe we onze onderlinge kennis en ervaring kunnen bundelen tot een effectief aanbod van mindfulness voor mensen met autisme, verwijzen Jan en Gerda ook naar het boek van Annelies Spek. Ze herkennen de zoektocht naar wat werkt. Jan: “Ook hier geldt een kritische selectie, mindfulness is niet altijd geschikt voor mensen met autisme. Ook zul je je bewust moeten zijn van je taalkeuzes en ontdekken wat een effectieve groepsgrootte en therapievorm is.” Gerda: “Een jobcoach kan een perfecte rol verzorgen in de nazorg; het is ontdekken en sparren.”
We komen tot de conclusie dat het een geweldige, leuke en zinvolle uitdaging is om te onderzoeken hoe we gezamenlijk kunnen toewerken naar een koppeling van een mindfulnesstraining aan onze jobcoaching. Daarvoor beginnen we met het aanvullen van onze eigen kennis en ervaring. Onze autismecoaches krijgen van Jan en Gerda een mindfulnesstraining en omgekeerd krijgen zij van ons een AutismeBelevingsCircuit aangeboden, dat hun helpt autisme te ervaren en te leren begrijpen. Daarnaast overwegen Jan en Gerda nog om aanvullend deel te nemen aan een tweedaagse training van Annelies Spek zelf.
Na deze kennisverrijking gaan we de details van de training invullen, uitwerken en toetsen. Dat doen we door het na een zorgvuldige selectie vrijblijvend aan te bieden aan mensen met autisme die bij ons in begeleiding zijn.
Mindfulness bij volwassenen met autisme heeft bewezen effectief te zijn; het is aan ons om dat door te geven voor meer rust en stabiliteit in deze prikkelrijke tijd. Meer evenwicht door mindfulness.
Bernard Posthumus
Directeur Stam
<maart 2024>
Blijf op de hoogte en schrijf u in voor de nieuwsbrief van Stam
©2024 Stam BV, alle rechten voorbehouden.
